Kuru Temizlemenin Tarihi

Kuru temizlemenin tarihi çok ilginç bir tesadüf sonucu ortaya çıkmıştır. Bu olay her ne kadar bir şehir efsanesi gibi kulaktan kulağa anlatılmış olsa da, kuru temizlemenin tarihine dair bizlere fikir vermektedir.

Jolly Belin isimli French Dye Work’ün sahibesi Fransız bir kadın; Bir gün lekeli elbisesinin üzerine gaz lambasından damlayan yağ ile aklına bir fikir gelir. Gaz lambasını yanlışlıkla elbisenin üzerine düşüren hizmetçisi, Jolly Belin’e bir fikir verdi. Gaz yağı dökülen yerler, buharlaşma yoluyla lekeleri temizliyordu. Bu tesadüfi olayın ardından, Jolly Belin tarihin ilk kuru temizleme mağazasını açmıştır.

Paris’te hizmete açılan mağaza; 1840 yılında, başlangıç olarak gaz yağı ve kerosen kullanarak faaliyetlerine başlamıştır (Kerosen, sanayide kullanılan bir petrol çeşididir. Halk dilinde gaz yağı diye geçen maddenin daha gelişmiş ve içerik olarak süzülmüş halidir.)

Kuru Temizlemenin Tarihi Antik Çağlara Kadar Uzanıyor

Aslında kuru temizlemenin tarihi tekstilin doğuşuna, hatta antik çağlara kadar uzanmaktadır. Daha ilkel yöntemlerle gelişen kuru temizleme, o dönemler küllü su, killi çamur, amonyakla yağ sökmek amacıyla yapılırken daha sonra; benzen ve benzin alt yapılı sıvılarla yapılmaya başlandı.

Kuru Temizlemenin Tarihinde Terebentin

Fakat benzin ve türevleri oldukça tehlikeli, yanıcı etkiler barındırıyordu. Kuru temizlemecilik, temizleme işlemlerine solventler girinceye kadar can güvenliğini riske atan bir meslek olarak kabul edilirdi. Benzinden sonra sıfır derece gibi düşük sıcaklıklarda parlamayan maddelerden, terebentin kuru temizlemede kullanılmaya başlandı.

Terebentinin parlama noktası 38 derece olduğu için benzine göre çok daha güvenlikli bir malzeme olduğunu söyleyebiliriz. Elbette, teknolojinin ilerlemesi, imkânların çoğalmasıyla kuru temizleme iyice yaygınlaştı ve artık yanıcı olmayan maddelere ihtiyaç duyuldu. 1930 senesine gelindiğinde percholoroethylene’nin (sentetik solvent) yanıcı olmayan özelliği sebebiyle, tercih edilmeye başlamasından sonra kuru temizlemecilik dünyasına artık ‘solventler’ dâhil olmuştur. Günümüzde tüm dünyada kuru temizleme işlemleri solventle yapılmaktadır.

Su içermeyen solventler, giysilere uygulandıktan sonra yoğun sıcaklık verilir ve yüzeyin üzerinden arındırılır. Bu sayede kumaşlar temizleme makinesinden yüzde 100 kurumuş olarak çıkarlar. Kuru temizleme de adını tam olarak bu işlem sebebiyle almaktadır. Kuru temizlemede kullanılan solvent ürünlerin üzerinde bulunan temizleme işaretleri –P harfi ile belirtilir. Bunun anlamı kısaca perk; yani percholoroethylene’dir.